BA 29 BODUR ARMUT

BA 29 BODUR ARMUT
6 YAŞ

20 Kasım 2011 Pazar

BODUR ARMUT FİDANLARI


BODUR BA-29 ARMUT ANACI
Fransa’da ıslah edilen ayva kökenli bir anaç olup çoğu armut çeşidi ile uyuşmazlık sorunu görülmez.- Bu anaçlar üzerinde elmalarda M9 anacında olduğu gibi sık dikim bahçeler tesis edilebilir. 4 x 1,2m yada 4x 1,5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir. Ateş yanıklığına kısmen hassastır.
YARI BODUR OHF ARMUT ANACI
ABD Oregon eyaletinde Old Home X Farmigdale armut çeşitlerinin melezlenmesi ile elde edilmiştir. Yarı bodur anaç olup standart armut çöğür anacının % 55-60’ı arasında ağaç taç hacmi oluşturur. Çok kuvvetli bir kök anacıdır. Son yıllarda yarı bodur armut yetiştiriciliğinde yoğun olarak kullanılmaktadır. Demir kloroza, kirece ve taban suyuna kısmen mukavemeti vardır, gerektiğinde yapraktan gübreleme yapılmalıdır. Ateş yanıklığına ve kök boğazı hastalıklarına dayanıklıdır. Çok iyi gübreleme ve sulama sistemiyle tele alınabilir. Verimi ve meyve boyutunu arttırıcı etkide bulunur. Tüm armut çeşitleriyle uyumludur. Ateş yanıklığı bakteriyel hastalığına dayanıklı, Pear decline ve armut pamuklu bitine hassastır. Ağır topraklara kısmen dayanıklı olup, kireç oranının yüksek olduğu topraklarda bu anaç kullanılmamalıdır. Üzerindeki çeşidin verimine olumlu yönde etki eder. Ayva kökenli anaçlar kadar erken meyveye yatmada etkili olmaz. Yarı bodur anaç özelliği gösteren OH F 40, OH F- 87 ve OH F- 97 anaçları bulunmaktadır. Bu anaç üzerine aşılı çeşitlerle kurulacak bahçelerle sıra üzeri 3- 3,5m sıralar arası ise 5m aralık ve mesafe bırakılmalıdır. Kordon terbiye sistemi uygulanacaksa sıra üzeri dikim mesafesi 1,2m, 1,5m’ye düşürülür.
Stool Bed (hendek daldırma) ve yeşil çelikle çoğaltılabilir. Ayvalar içinde kullanılabilir. Derin ve taze topraklar ayrıca kireç oranı % 7 yi geçmeyen alanlarda uyumludur. Quince A anacından daha kuvvetli gelişir ve kloroza mukavemeti ondan daha fazladır. Kuvvetli bir yağısı vardır. Meyveye geç yatmasına rağmen kuvvetli verimi olumlu yönde etkiye sahiptir.
QUINCE A YARI BODUR ARMUT ANACI
Yaygın olarak kullanılır. 3 m – 6 m arasında ağaç yapar.Verimli topraklarda az verim veren çeşitlere oranla daha fazla verim yapar.Düzenli budama gerektirir Başta William’s olmak üzere bazı armut çeşitleri ile tam uyuşmadığından ara anaç kullanma zorunluluğu doğurur. Beurre Hardy kültür armut çeşidi, bu anancın William’s ile uyuşmazlığının giderilmesinde ara anaç olarak kullanılmaktadır. % 3-4’ün üzerinde kireç ihtiva eden topraklarda kloroza hassastır. Quince anaçları bazı armut çeşitleri ile uyuşmazlık gösterir
Quince A anacı ile aşı uyuşmazlığı gösteren çeşitler için Beurre Hardy yada Old Home armut çeşitleri ara anaç olarak kullanılmalıdır. Quince A anacı ile aşı uyuşması gösteren çeşitler, Bartlet (Williams), Beurre Bosc, Conference, Coscia, Farmingdale, Dr. Jule Guyot, Deveci ve Asya armutlarıdır.
Quince A anacı ile uyuşma gösteren çeşitler ise; Beurre Hardy, Old Home, Abete Fetel, Santa Maria, Conference, Passe Crasssane, Akça armutlarıdır. Ayva kökenli MC, Sydo gibi anaçlar batılı ülkelerde denemiş olup sık dikime uygun bu anaçlar kullanılmaya başlanılmıştır. MC anacı orta kuvvetli gelişen, yüzlek kök sis temine sahip üzerindeki çeşidi erken meyveye yatıran bir anaçtır. Dikimi takip eden 2. yılda ürün alınmaya başlanılmakta olup verim yönünden de başarılı sonuçlar alınmıştır.
KLASİK (ÇÖĞÜR ) ARMUT ANACI
Armut çekirdeklerinden yetiştirilen anaçlardır.10-15 m boy yapar güçlü gelişir.5 yaşından itibaren
ağacı meyveye yatırır.Bodur anaçlar kadar hastalıklara dayanıklı değildir.çok yüksek verim alınır.
Anaç Kullanımı; Yurt dışında kullanılan anaçların başında Pyrus betulaefolia, Pyrus comminus (Avrupa armutları), armut tohum anaçları ve OH -F anaçlarıdır. Kaliforniya ve Japonya’da kuvvetli gelişen Betulaufolia anaçları tercih edilmekte olup bu anaçlar soğuğa ve ağır bünyeli topraklara da dayanıklıdır. Ayva kökenli anaçlar üzerimde aşı uyuşmazlığı görüldüğü için BA- 29 gibi yarı bodur anaçlar kullanılmamaktadır. Ancak ayva ile uyuşan bir armut anacı ara anaç olarak kullanılarak üzerine Asya Armutları aşılanabilir.
İklim ve toprak istekleri; Asya Armutları Ülkemizde de yetiştirilen Avrupa grubu armutlar kadar soğuklara dayanmamakla birlikte şeftali yetiştirilen yerlerde yetiştirilebilir. Ülkemizde, Güney ve Doğu Marmara, Ege, Akdeniz, Güney Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgelerinde yetiştirilmesi mümkün olup, İç Anadolu bölgesinin mikro klima özelliği gösteren yerlerinde yetiştirilebilir. Asya armutları çok seçici olmamakla birlikte çok ağır bünyeli killi topraklar dışındaki yerlerde yetişir.
Bahçe Tesisi, budama ve terbiye yöntemleri; Asya armutları yarı bodur. OH F-333 klon anacı üzerinde sıra üzeri 3m sıralar arası 5m. yada 4x 2,5m aralık ve mesafelerinde dikilebilir. Kuvvetli gelişen Pyrus betulaefolia anacı üzerinde 5x5m dikim mesafelerini uygulamakta fayda vardır. Asya armutları kendine kısmen verimli olmakla birlikte aynı zamanda çiçek açan bir çeşidin bahçeye dikilmesinde yarar vardır. Goble yada modifiye lider terbiye sistemlerini uygulamak mümkün olup Kaliforniya’da genellikle goble sistemi uygulanmaktadır.
Döllenme; Asya armutları kendine kısmen verimli olmakla birlikte dölleyici çeşitlerinde bahçeye dikilmesinde yarar vardır. Nijisseki (20. yüzyıl) ve Shinseiki çeşitleri kendine verimli oldukları için bu çeşitlerle dölleyici kullanmadan bahçe tesis edilebilir. Bahçede çiçeklenme süresince 10 dekarda 3-4 arı kovan arı bulunmalıdır. Erkenci çeşitlerden Ya Li, Tsu Li ve Seuri çeşitleri aynı zamanda çiçek açtıkları için birbirlerine tozlayıcı olarak kullanılır. Aynı zamanda çiçek açan çeşitlerden birkaçı dışındaki çeşitlerin çoğu birbirlerini tozlar. Asya armutları Avrupa grubu Armutlara göre birkaç gün erken çiçeklenmekle birlikte Nijitseiki, Okusankichi çeşitleri Wiliams çeşidi ile aynı periyotta çiçeklenir ve karşılıklı olarak birbirlerini döllerler. Hosui, Kosui ve Atogo çeşitleri birbirlerini karşılıklı olarak tozlamaktadır.
Seyreltme; Arzulanan meyve iriliğinin elde edilebilmesi için mutlaka meyve seyretmesi yapılmalıdır. Avrupa Grubu armutlara göre daha fazla seyretme gerekmektedir. Kimyasallarla düzenli bir seyretme yapılamadığı için zorunlu olarak elle seyretme yapılmalıdır.
Önemli çeşitler; Doğu Asya ve Kaliforniya da yaygın olarak yetiştirilen 25 civarında çeşit bulunmakla birlikte en çok yetiştirilen çeşitler 3 ayrı grupta toplanmaktadır. Bunlar 1- Yuvarlak, çiçek çukuru ve sap çukurundan basık şekilli, dış kabuğu yeşil- sarımtırak renkli olanlar, 2- Yuvarlak, basık şekilli, ancak dış kabuğu bronz renkli, yada bronz benekli olan grup.3- Klasik (Avrupa grubu) armut şekilli, (koni şeklinde) olanlar. Erkenciden geççi çeşide doğru önemli Asya armut eşitleri; Ichiban Nashi, Shinsui, Kosui, Shinseki, Shinseiki, Hosui, Atago Kikusui, Yoinashi, 20.yüzyıl (Nijisweki), Chojuro, Shinko, Nitaka, Yali, Tsu li, Dasui Li, Shin Li, Okusankichi çeşitleridir.
Hastalık ve zararlılar; Shinko çeşidi dışındaki Asya armutları ateş yanıklığı hatalığına hassastır. Özellilikle ilkbahar mevsimi serin geçen yerlerde hastalık etmenin gelişimi daha hızlı olmaktadır. Derin fidan dikimi ilerde ağaçlarda bakteriyel kansere neden olabilir.
Hasat, Ambalajlama ve Depolama; Asya armutları çeşitlere göre Temmuz başından Eylül ayı sonlarına kadar olan dönemde hasat edilirler. Kuru madde (toplam şeker) oran % 12,-13 arasında olduğunda hasat edilebilir. Benekli çeşitlerde ile için hasat olgunluk kriterinden en önemlisi yeşil beneklerin kahverengiye dönüştüğü dönemdir. Zemin rengi ise yeşilden sarımtırak yeşile döndüğü dönem hasat olum dönemidir. Hasatta meyvelerin zedelenmemesine özem gösterilmeli, meyvelerde parmak izi olaşmayacak şeklide hasat edilmelidir. Asya armutlarının 10-20 kg’lık. plastik ambalajlarda depolanması ve taşınması önerilmektedir Kaliforniya da Japonya’ya ihraç edilen Asya armutları 20 kg.’lik ambalajlarda ihraç edilmektedir. Asya armutları çeşitlere göre değişmekle birlikte 0ºC 2-4 ay süre ile muhafaza edilebilir. Bu süreden sonra bazı çeşitlerde iç kararması görülebilir.
ARMUT'TA GERİYE DÖNÜK ÖLÜM - Pear Decline
Armutta geriye dönük ölüm hastalığının sebebi phytoplasma adında virüs benzeri bir organizmadır. Phytoplasma yaşamını sağlamak ve devam ettirebilmek için taşıyıcı haşerelerde ve armut ağaçlarında konaklamaktadır. Armut ağaçlarında geriye dönük ölüm, psyllanın armut ağacından beslenmesinden sonra görülür.
Geçmişte Kaliforniya da ki Asya anaçları Pyrus pyrifolia (serotina) ve P.ussuriensis üzerine aşıları yapılmış armut ağaçlarında görülen geriye dönük ölüm hastalığı bu bölgedeki armut bahçelerinde büyük hasara yol açmıştır. Bu hasarın oranı ve şiddeti; daha kuvvetli anaç kullanımı, etkili psylla kontrolü ve kültür uygulamaları ile büyük ölçüde azaltılabilir. Kaliforniya da ki kontrol uygulamalarında gösterilen titizlik gelecekte ortaya çıkabilecek armut yetiştiriciliğinde geriye dönük ölüm zararını engellemektedir.
Hastalık Belirtileri ve Zararları
Geriye dönük ölüm hastalığında belirtiler genelde hastalık bulaştıktan sonraki sezonda görülmeye baslar. Ağaçlar bahar aylarında normale göre daha geç yeşermeye başlar ve yaprak rengi sarımtıraktır. Yaz mevsiminin sonu sonbahar mevsiminin başlarında, hastalıklı ağaçların yaprakları koyulaşır, aşağı doğru bükülür ve yaprak renginin zamansız değişimi görülür. Bartlett ve Bosc armutlarının yaprakları mordan kırmızıya dönmekte ve çok belirgin şekilde bükülmektedir; Comice armutlarının yaprakları bronz renge döner ve daha az bükülme göstermektedir; Asya armutlarında bükülme daha nadir ve hafif görülmektedir. Doğru önlemler alınmadıkça ağaç mukavemeti azalacak, yapraklar küçük ve solgun kalacak ve sürgün gelişimi ve meyve boyutları azalacaktır.
Sıcak yaz döneminde hastalığa yakalanan Asya armudu anacına sahip armutlar daha hızlı şekilde etkilenmektedir. Ağaç yaprakları hızlı bir şekilde solar ve hastalık bulaşan ağaçlar birkaç gün içinde kurumaktadırlar. Soymuk borusu hücrelerinin ölmesi sonucu ağaç üzerinde kahverengi bir hat oluşur ve gövde üzerindeki kabukların soyulmasına neden olur. Ölü soymuk borusu hücreleri kökten emilimi sağlanan minerallerin gövdeden geçişini engeller; kök gelişimi yavaşlar ve lifli köklerin besin eksikliği nedeniyle ölümüne yol açar. Diğer anaçlar üzerine aşılanmış ağaçlarda bu belirti daha nadir görülmektedir fakat gövdede yarıklar meydana getirebilir ve kabuk soyulmasına yol açabilirler.
Mevsimsel Gelişim
Armut ağaçlarının geriye dönük ölüm hastalığına yakalanması önce phytoplasma taşıyıcısı olan psyllanın ağaç yapraklarından beslenmesiyle başlar. Dayanıklı anaçlar üzerine aşılanmış ağaçlarda geriye dönük ölüm hızlı bir şekilde gerçekleşmese de yapraklarda meydana gelebilecek olan hasar ağaç mukavemetinde genel bir kayba neden olacaktır. Geriye dönük ölüm hastalığı var olduğu armut ağacında, yaprak sapı ve damarlarındaki soymuk borusu hücrelerinin tıkanmasına ve fotosentezin yapılmasına engel olarak yaprakların kıvrılmasına ve mevsimsiz kırmızı renge dönüşmesine neden olur. Yaprak kıvrılmasının ilk belirtileri temmuz ayı başlarında görülmekte ve yaprak dökümüne kadar şiddetlenmektedir. Yapraklar Ağustos ayı ortalarında kırmızılaşmaya başlar. Hastalık nedeniyle mevsimsiz dökülen yapraklar anormal bir şekilde, normalde uyku döneminde dallarda ve kökte bulunması gereken yüksek oranda şeker ve azot içermektedir. Yaprakların dökülmesi sonucu ortaya çıkan bu kayıp ağaç mukavemetini azaltmaktadır. Eğer yaprak belirtileri şiddetli ve yıldan yıla devamlılık göstermekteyse, ağaç zayıflar ve verimliliği azalır.
Phytoplasma yerleşik olduğu ağaç tarafından uyku döneminde yavaşta olsa bertaraf edilir ve eğer psylla tarafından tekrar bulaştırılmazsa ağaç kendini toparlar. Bazı phytoplasmalar dayanıksız anaçlarda yetiştirilen ağaçların köklerinde kışı geçirebilir, fakat hastalığın devamlılığının ana kaynağı armut psyllası tarafından hastalığın taşınmasındır.
Mücadele Yöntemi
Armut ağaçları geriye dönük ölüme karşı dayanıklılıkta anaç cinslerine ve genel sağlıklarına göre çeşitlilik göstermektedirler. Örneğin, Pyrus calleryana gibi güçlü ağaçlar phytoplasma'nın etkilerine karşı daha dirençlidir. Bu hastalığın mücadelesi ancak armut psyllasının kontrolüyle sağlanılabilir. Geriye dönük ölüm hastalığının derecesinin düşük olduğu bahçeler psylla popülâsyonunun düşük seviyelerde tutulduğu bahçelerdir.
Geriye dönük ölümden etkilenen ağaçların düzelmesi için özel mücadele gerekebilir. Azot takviyesinin arttırılması ve sık aralıklarla fakat hafif sulamayla kök bölgesinde optimum nemlilik sağlanması ağaçların erken toparlanmasında fayda sağlayabilir. Ayrıca meyve yükünün azaltılması ve kış budamasının iyi yapılması da ağacın mukavemetini daha hızlı kazanmasına yardımcı olur.
Hassas anaçlar üzerinde aşılı veya armut psyllası mücadelesinde başarılı olunamaması sebebiyle kronikleşen geriye dönük ölüm hastalığı bulunan ağaçlar antibiyotikler ile tekrar sağlığına ve verimliliğine kavuşabilir.

ARMUT ÇEŞİTLERİMİZ

SANTA MARİA
Orijini : Willliams X Coscia melezi olarak 1951 de İtalya”da bulunmuştur.
Sinonimi : -
Ağaç Özellikleri : Ağaçları orta kuvvette büyür ve dik olarak gelişir.
Meyve Özellikleri : Meyvesi iri – orta iri, boyun kısmı uzunca, alta doğru genişler, armut biçimindedir. Meyve zemin rengi yeme olumunda çok açık sarı olup bazen güneş gören tarafı pembe – kırmızıdır. Meyve eti beyaz, orta sulu, az tatlı olup kalitesi ortadır. Ticari değeri yüksektir.
Hasat Olumu : Temmuz sonu Ağustos başında olgunlaşır.
Tozlayıcılar : Abba Fetel, Beurre Precoce Morettini, Williams, Passa Crassane
Düşünceler : Yeme kalitesi iyi olmakla beraber yeme olumundaki rengi ve görünüşü caziptir. Uzun süre depolanabilir.
DEVECİ ARMUT
Orijini : Anadolu
Sinonimi : -
Ağaç Özellikleri : Ağaçları orta kuvvette büyür.
Meyve Özellikleri : Meyvesi iri-çok iri, basık,alt kısmı geniş, boyunsuzdur. Çiçek çukuru derindir. Meyve yüzeyi hafif girintili çıkıntılı olup kabuğu ince, zemin rengi sarı, passız, bazen güneş gören yüzü pembe- kırmızıdır. Meyve eti beyaz, gevrek, sulu, az, tatlı ve kalitesi ortadır. Yeme olumunda fazla yumuşamaz.
Hasat Olumu : Ekimin 3. haftasında toplanır.
Tozlayıcılar : Akça, Devoe, Passe Crassane, B. Precoce Moretini, Packham's Triumph ve June Gold' dur.
WİLLİAMS ARMUT
Orijini : İngiltere orijinli olup 1770 de bulunmuştur.
Sinonimi : Hamdi Sükkari, Frenk Armudu, Barlett, Williams Bon Cretien, Williams Christ Vilmos
Ağaç Özellikleri : Ağaçlar gençken dikine kuvvetlice büyür, verim başlayınca gelişme yavaşlar ve yayvanlaşır.
Meyve Özellikleri : Meyvesi orta iri – iri konik, boyunlu, orta kısmı geniş armut biçimindedir. Meyve kabuğu açık yeşil, ince, sap çukuru çevresi paslı, yeme olumunda sarı renktedir. Meyve eti beyaz, ince dokulu, tereyağ tipinde , çok sulu, tatlı ve aromalı olup kalitesi mükemmeldir. Sofralık, kurutmalık ve konservelik olarak kullanılmaktadır.Ticari değeri çok yüksek olup depolama ömrü uzundur.
Hasat Olumu : Ağustosun üçüncü haftasında toplanır.
Tozlayıcılar : Akça, Mustafabey, Dr. Jule Guyot, B. Bosc, Comice, Passe Crassane, B. Hardy.

ANKARA ARMUT Türkiye'de İç Anadolu Bölgesinde özellikle Ankara yöresinde yetiştiriciliği yapılan kışlık armut çeşidi.

Piramidal bir büyüme gösteren Ankara armudunun ana dalları seyrek yan dalları ise sıktır. Pulcukları kiremitvari dizilmiş kahverengimsi, yuvarlak ve sivri, yaprak tomurcukları ile pulcukları sıkıca birbiri üzerine kapanmamış, ucu sivri şişkin çiçek tomurcukları vardır. Sarımsı-yeşil renkli yaprak sapı uzunca ve tüysüzdür. Yapraklar dikdötgensi-yumurta biçiminde üstü parlak koyu yeşil alt yüzeyi donuk mavimsi-yeşil kenarı hafif dişlidir. Meyve, yuvarlak, orta büyüklükte, kabuğu ince ve hafif pürüzlü olup, ortalama ağırlığı 140-160 gr civarındadır. SERT TATLI VE SULUDUR.7-15 EKİM Tarihleri arası hasat edilir.

Meyve üretimi için başka bir armut çeşidine ihtiyaç duyar. İklim isteği bakımından yazları sıcak ve kurak, nem oranı bakımdan düşük şartlarda en iyi gelişmeyi ve meyve üretimini sağlar. Drenaj bakımından iyi, besince zengin hafif topraklarda yetişir. Ankara armudu aşıyla üretilir. En çok kışın yapılan kalem aşısı metodu uygulanır. Anaç olarak ayva, ahlat ve diğer armut çeşitleri kullanılır.

Asya Armutları (Nashi)
Üretim ve Ticareti; Dünyada, Asya Armutları, Nashi, Japon Armutları, Çin Armutları, ve Elma Armudu gibi değişik isimler altında yetiştirilen bu armut türü Doğu Asya’da Çin, Japonya, Kore’de ayrıca Yeni Zelanda ve Şili’de önemli miktarlarda yetiştirilmekle birlikte son yıllarda Kaliforniya ve Avrupa da yetiştirilmeye başlanılmıştır. Ülkemizde yaklaşık 15 yıldır yetiştirilmekle birlikte üretimin 5.00-1.000 ton arasında olduğu tahmin edilmektedir. Asya Armutları gevrek, sulu ve tatlı ve kendine özgü aroması ile son yıllarda tüketicilerden talep görmeye başlamıştır. Üretimin yeterli olmaması nedeniyle ancak büyük marketlerde bulunabilen Asya Armutlarının üretiminin hızla artacağı. ülkemiz için ileride ihracat potansiyeli olan bir meyve türü olacağı ön görülmektedir.
Anaç Kullanımı; Yurt dışında kullanılan anaçların başında Pyrus betulaefolia, Pyrus comminus (Avrupa armutları), armut tohum anaçları ve OH -F anaçlarıdır. Kaliforniya ve Japonya’da kuvvetli gelişen Betulaufolia anaçları tercih edilmekte olup bu anaçlar soğuğa ve ağır bünyeli topraklara da dayanıklıdır. Ayva kökenli anaçlar üzerimde aşı uyuşmazlığı görüldüğü için BA- 29 gibi yarı bodur anaçlar kullanılmamaktadır. Ancak ayva ile uyuşan(quince anaç) bir armut anacı ara anaç olarak kullanılarak üzerine As

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder